روعن های پایه

در حال حاضر روغن های پایه از نظر منشا تولید به دو گروه اصلی روغن های پایه معدنی و روغن های پایه سینتتیک تقسیم بندی می شوند.

روعن های پایه معدنی

روغن های پایه معدنی از برش روغنی حاصل از پالایش نفت خام به دست می آیند.

روغن های پایه معدنی در سه سطح کیفی (I, II & III) و با استفاده از تکنولوژی های مختلف تولید می شوند. در این رده بندی با حرکت از روغن های پایه گروه I به سمت گروهIII شاخص گرانروی و درصد مواد اشباع افزایش یافته در صد گوگرد روغن پایه کاهش می یابد. این ویژگی ها موجب می شود که در ترکیب با مواد افزودنی روانکار حاصل عمر و کارایی بیشتری داشته باشد.

روغن های سینتتیک

روغن های سینتتیک با استفاده از روش های شیمیایی تولید می شوند. مهم ترین روغن های پایه سینتتیک را پلی آلفا الفین ها، استرها و پلی آلکالین گلایکول ها تشکیل می دهند. از این روغن های پایه برای تولید روانکارهای مدرن و پیشرفته استفاده می شود.

 

روغن پایه	درصد گوگرد	درصد مواد اشباع	شاخص گرانروی
گروهI	> 0/03	<90	120 تا 80
گروهII	< 0/03	>90	120 تا 80
گروهIII	< 0/03	>90	>120
گروهIV	پلی آلفا الفین ها (PAO)
گروهV	دیگر روغن های پایه که در چهار گروه اول قرار ندارند. مانند استرها، پلی آلکالین گلایکول ها ، سیکیلون ها و …

 

روغن پايه sn۱۰۰,۱۵۰,۳۰۰,۵۰۰,۶۰۰,۷۰۰

روغن پایه به روغنی گفته می شود که به عنوان یک پایه برای روانکار محسوب می شود. مهم ترین جز تشکیل دهنده ی روانکارها از لحاظ حجمی، روغن پایه می باشد و از نظر وزنی به طور متوسط بیش از ۹۵% فرمولاسیون یک روانکار را تشکیل می دهد. در برخی از روانکارها (روغن کمپرسور و هیدرولیک) ۹۹% روغن را روغن پایه و تنها ۱% آن را مواد افزودنی تشکیل می دهد. روغن های پایه را می توان از منابع نفتی یا غیرنفتی به دست آورد. بیشتر روغن های پایه ی مصرفی در جهان از پالایش نفت خام به دست می آید. عمده ی ترکیبات تشکیل دهنده ی روغن های پایه را ترکیبات پارافینیک، نفتنیک و آروماتیک تشکیل می دهند.

 

خواص شیمیایی روغن پایه و چگونگی تاثیرگذاری آن بر کارایی روانکار نهایی

۱- فراریت: کم شدن روغن، غلیظ شدن روغن و شکل گیری رسوبات

۲- فعالیت سطحی: کف کردن، رهاسازی هوا، تشکیل امولسیون و فشار پذیری

۳- اکسید شدن: شکل گیری رسوبات، غلیظ شدن روغن، شکل گیری لجن و خوردگی فلزات

۴- گرانروی: سیالیت در دمای پایین، هدر رفتن انرژی، محافظت در برابر سایش و خنک کاری مناسب

۵- قدرت حل کنندگی: تمیزی موتور، سازگاری با درزگیرها، کاربردهای فرایندی و پایداری فرمولاسیون

روغن پایه ی به دست آمده از نفت خام را روغن پایه ی معدنی می نامند که خود شامل دو دسته ی روغن های پارافینیک و نفتنیک می باشد که از تصفیه ی نفت خام به دست می آیند. روغن های پارافینیک از هیدروکربن های نرمال (راست زنجیر) و هیدروکربن های ایزو (شاخه دار) تشکیل می شوند. اما روغن های نفتنیک از هیدروکربن های حلقوی سیر شده ی یک یا چند حلقه ای تشکیل می شوند. روغن های پارافینیک در مقایسه با روغن های نفتنیک دارای خواص زیر هستند:

• دمای ریزش بالاتر

• وزن مخصوص کمتر

• شاخص گرانروی بالاتر

• خاصیت حل کنندگی کمتر

• مقاومت بالا در برابر اکسید شدن

• فراریت کم و در نتیجه نقطه ی اشتعال بالاتر

روغن های نفتنیک به طور کلی، برای محدوده های دمایی کم و هنگامی که نقطه ی ریزش پایین مورد نیاز است، به کار گرفته می شوند. به خصوص در روغن های هیدرولیک، سرد کننده ها، روغن های تولید لاستیک، فلزکاری و در روانکار های سیلندر برای موتور های بزرگ و گریس ها قابل استفاده می باشند